مرتضی اخوان | شهرآرانیوز؛ میدانیم که حتی تصورش هم به این راحتی نیست؛ اینکه یکشبه، بیش از یکمیلیون خودرویی که هر روز با بوق و دود در شهر رژه میروند، تبدیل شوند به دوچرخههایی که هم امنیتشان برقرار است و هم مسیرشان. واقعیت هم همین است؛ آنچه در کشورهای توسعهیافته هم دیده میشود و بعد با شهرهای ایران مقایسه میشود، یکشبه به وجود نیامده است.
در شهری هم که بیشتر از ۳میلیون نفر جمعیت دارد، بهدلایل مختلف، نباید توقع داشت همه مسیرهای شهر سبزرنگ شود. بااینحال مدیریتشهری مشهد در چند سال اخیر تلاش خود را به این امر متمرکز کرده تا برای دوچرخهسواران شهر خدمات بهتری ایجاد کند و از طرفی به شهروندان هم برای انتخاب وسیله حملونقلی پاک، چند گزینه بدهد.
تلاش برای اتصال خطوط سبز
پیشازاین هم بارها مطرح شده بود که شهرداری درصدد است تا در حد امکان مسیرهای دوچرخه را به یک شبکه تبدیل کند و آنها را توسعه دهد. بهطورمثال اگر دوچرخه داشته باشید و از ابتدای خیابان سناباد شروع به حرکت کنید، میتوانید بعد از گذر از خیابان ابنسینا، چهارراه دکترا و میدان بیمارستان امامرضا (ع) تا میدان سعدی را در مسیر مناسب خود رکاب بزنید.
اتفاقی که در خیلی از نقاط شهر افتاده و برای برخی مناطق هم بهعنوان یک پروژه ویژه تعریف شده است؛ مثل مسیر کوهسنگی تا خواجهربیع که یک پروژه بلندپروازانه است و در صورت تحقق، میشود گفت مشهد دارای یکی از طولانیترین مسیرهای خطی دوچرخه در کشور و شاید جهان خواهد شد. همین چند روز پیش بود که مدیرعامل سازمان حملونقل و ترافیک شهرداری مشهد از ساخت مسیر دوچرخه حدفاصل خیابان پروین اعتصامی تا میدان غدیر مشهد خبر داد.
هادی عطارزادهطوسی گفت: اجرای راه دوچرخهسواران در مسیرهای بولوار ملاصدرا حدفاصل خیابان کوهسنگی، بولوار ارشاد حدفاصل خیام جنوبی تا خیابان شهید صادقی، بولوار وکیلآباد حدفاصل شهید قانع تا بولوار فارغالتحصیلان و بولوار ملکآباد در ضلع شمالی حدفاصل میدان فلسطین تا میدان آزادی در حال اجراست و تا پایان سال به اتمام خواهد رسید. او افزود: همچنین اجرای مسیر دوچرخه در مسیر بولوار وکیلآباد حدفاصل شهید برونسی و صیادشیرازی در برنامه کاری سال آینده قرار گرفته است.
موانع سخت مسیر سبز
مدیرعامل سازمان حملونقل و ترافیک شهرداری مشهد گفته است: امید داریم که خودروها و موتورسیکلتها از تردد و توقف در مسیرهای دوچرخه خودداری کنند تا مشمول جریمه نشوند. گفتهای که درواقع نیاز علاقهمندان به دوچرخهسواری است و بارها شاهد بودهایم که دوچرخهسوارانی که در مسیر سبز با موانع سخت و عجیبی مواجه شدهاند. باوجود هزارویک مزایا که برای دوچرخهسواری برشمردهاند، دوچرخهسواران شهری در ایران برخلاف برخی کشورهای پیشرفتهای که دوچرخهسوارانش از ماشینسوار و عابران پیاده حق تقدم بیشتری دارند، با موانع زیادی روبهرو هستند و از آدم گرفته تا ماشین، برای دوچرخهسوران سد معبر درست میکنند.
بررسیها نشان میدهد دلایل کلی توفیقنیافتن مدیریت شهری در ایران برای توسعه دوچرخهسواری شهری را میتوان در ۳ عامل «مسیرهای دوچرخه»، «دوچرخههای اشتراکی و ایستگاههای دوچرخه» و «نوع دوچرخهها» خلاصه کرد. این درحالی است که فعالان دوچرخهسواری شهری میگویند «مدیریت برنامه»، «اجرای اقتصاد مقاومتی» و «گسترش تعاملات اجتماعی و خانوادگی» فرای موضوعات «زیستمحیطی» و «ترافیکی» از مزیتهای دوچرخهسواری شهری است.
مسیرهای دوچرخه، نیازمند فرهنگسازی
مسیرهای سبز دوچرخهسواری در ۲ سال اخیر رشد درخورتوجهی داشته و از ۱۲۰کیلومتر در سال۹۷ به حدود ۲۵۰کیلومتر رسیده است. این درحالی است که مشکلاتی مثل «ناپیوستگی مسیرها»، «عرض کم»، «یکطرفهبودن» و «نبود علائم ایمنی در پیچها و محلهای خطر» کموبیش حل شده یا در حال حلشدن است؛ اما چیزی که همچنان بهعنوان مشکل وجود دارد، تغییر نگرش مردم و فرهنگسازی در این حوزه است. دوچرخهسواران میگویند پارک خودروها در مسیر سبز همچنان مهمترین معضل آنهاست!